Wat is auteursrecht?
Auteursrecht beschermt bijvoorbeeld teksten, kunstwerken, foto’s en tekeningen. Het wordt ook wel copyright genoemd. Als jij iets gecreëerd hebt – een foto, een manuscript of een tekening – is het natuurlijk niet de bedoeling dat iemand dat letterlijk overneemt. Heb jij een manuscript geschreven? Dan mag niemand anders daar iets mee doen, zonder jouw toestemming.
Dit recht is vastgelegd in de Auteurswet. Artikel 1 stelt: “Het auteursrecht is het uitsluitend recht van de maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld.”
Hoe krijg je auteursrecht?
Je krijgt automatisch het auteursrecht als je een origineel letterkundig werk maakt. Je hoeft het nergens te registreren of aan te vragen. Let op: je moet wel kunnen aantonen dat jij het werk als eerste hebt gecreëerd. Het werk is daarna beschermd tot zeventig jaar na je overlijden. Het auteursrecht op je werk krijg je zonder kosten en de bescherming van je werk geldt wereldwijd.
Het recht kan op iemand anders overgaan, bijvoorbeeld als jij het verkoopt.
Wat kun je met je auteursrecht?
Oftewel; wat mogen anderen niet doen met jouw werk dat jij wel mag? Omdat jij auteursrecht hebt over (bijvoorbeeld) een manuscript, mag niemand anders dat manuscript uitgeven. Niet in boekvorm, maar bijvoorbeeld ook niet als film. Daarvoor is altijd jouw toestemming nodig. Ook mag het werk zonder jouw toestemming niet vertaald worden. Ook mag niemand het openbaar maken; denk bijvoorbeeld aan het plaatsen van je manuscript op een website waar iedereen het kan lezen. Alleen jij mag dit doen.
Dankzij het auteursrecht kun jij (financieel) profiteren van je werk. Wil een uitgever je manuscript uitgeven? Dan krijg jij daar – als je toestemming geeft – een vergoeding voor. Let hierbij goed op de auteursrechten; soms wil een uitgever ook deze rechten hebben.
Heeft iemand zonder toestemming jouw werk gebruikt? Stichting BREIN helpt onder andere auteurs en kunstenaars hun werk te beschermen.
