Hoerenjong, pleonasme, drukproef… Na het schrijven van een tekst vliegen de termen je om je oren om de tekst aan te passen. Benieuwd wat deze en andere termen betekenen? Je leest het in deze blog!
Manuscript
Vroeger was een manuscript een met de hand geschreven tekst. Tegenwoordig zijn (de meeste) manuscripten op een computer gemaakt. Dit heet eigenlijk een typoscript, maar dit woord kom je niet vaak tegen. Vaak wordt met een manuscript de tekst van een nog niet gepubliceerd boek bedoeld. Het is de tekst die proeflezers of uitgevers ontvangen.
Hoerenjong
Een hoerenjong is een typografische benaming voor de laatste regel of de laatste woorden van een alinea die boven aan een nieuwe pagina terecht is/zijn gekomen. Dit komt erg lelijk over, en het hoerenjong zal weggewerkt moeten worden zodat de gehele alinea wel op de vorige pagina past.
Correctietekens
Correctietekens zijn de officiële tekens die tekstcorrectors of redacteurs gebruiken om bij een tekstcorrectie de correcties op papier mee aan te brengen.
Drukproef
Een drukproef is het eerste exemplaar van een boek dat gedrukt is om te controleren of de uitvoering van het boek (zoals de lay-out) klopt. Een drukproef is niet hetzelfde als een proefdruk!
Proefdruk
Een proefdruk van een boek is gemaakt voor de auteur, de redacteur(s) en de uitgever, zodat deze personen het boek nogmaals kunnen lezen voor publicatie. Hierbij kunnen bijvoorbeeld spelfouten nog gecorrigeerd worden. Een proefdruk heeft vaak een ruime marge zodat lezers correcties kunnen noteren. Ook komt het voor dat een proefdruk digitaal wordt verstuurd.
Wezen
Wezen zijn losse woorden boven of onder aan een pagina. Als tekstcorrector markeer je deze woorden voor de bureauredacteur. Deze persoon (of soms jijzelf) moet een oplossing zoeken. Als er bijvoorbeeld wezen op de volgende pagina staan, kan de laatste zin of een van de voorgaande zinnen wellicht zo ingekort worden, dat de woorden toch op de vorige pagina erbij passen.
Leenvertalingen
Dit zijn woorden, zinsconstructies of uitdrukkingen die ontleend zijn aan een andere taal. Leenvertalingen komen uit verschillende talen. Anglicismen zijn bijvoorbeeld leenvertalingen uit de Engelse taal. Vaak heeft een Engelse uitdrukking die letterlijk naar het Nederlands vertaald is in beide talen een andere betekenis. Ook zijn er Engelse woorden die in het Nederlands een andere betekenis hebben, maar wel hetzelfde geschreven worden. Het gebruik van apostrofs is in de Engelse taal niet gelijk aan de Nederlandse taal. Hierdoor worden regelmatig fouten gemaakt.
Germanismen zijn leenwoorden uit de Duitse taal en gallicismen zijn leenwoorden uit de Franse taal.
Pleonasme
Een pleonasme is een dubbele omschrijving van iets. Een deel van de betekenis van het woord wordt nog eens herhaald. Een bekend voorbeeld hiervan is witte sneeuw (sneeuw is altijd wit). Andere voorbeelden zijn een ronde cirkel en nat water.
Wil je nog meer weten over het werk van tekstcorrectors?
Lees dan hier:
