Ga naar de inhoud

Een proloog toevoegen aan je verhaal – ja of nee?

  • door
epiloog schrijven - proloog toevoegen

Een proloog is geen fundament van een verhaal. Zijn er voordat het verhaal zich afspeelt gebeurtenissen geweest die invloed hebben op de hoofdpersoon, en die voor de lezer van belang zijn om te weten? Je kunt deze gebeurtenissen in een proloog toevoegen, maar je kunt ook de achtergrond van het verhaal verspreiden over de hoofdstukken, zodat de lezer telkens iets meer over het verleden te weten komt.

Bij een detective of thriller kun je er bijvoorbeeld voor kiezen om een moord te omschrijven in een proloog, vanuit een ander oogpunt. Schrijf het vanuit het slachtoffer, en begin vervolgens het eerste hoofdstuk met het verhaal van de mogelijke dader (zonder te laten merken dat dat de dader is) of iemand die dicht bij het slachtoffer stond. Of schrijf het bijvoorbeeld als nieuwsbericht.

Een lezer hoeft niet alles te weten voor het verhaal begint

Je mag de lezer bij het eerste hoofdstuk van een verhaal best in het diepe gooien. Er is niet altijd achtergrondkennis nodig. Is de kennis wel nodig? Dan kun je deze in de eerste hoofdstukken verwerken door af en toe te verwijzen naar een eerdere gebeurtenis. Ga geen hele paragrafen informatie geven, maar verwerk het in de alinea’s en zorg ervoor dat het verhaal door blijft lopen.

Met een proloog kun je een verhaal beginnen op twee verschillende punten. In de proloog schrijf je – kort – over het eerste punt, en vervolgens in het eerste hoofdstuk begin je op een ander punt.

In de proloog wordt vaak vanuit een ander perspectief geschreven. Vanuit een andere persoon, of een andere tijd – zowel in de toekomst als in het verleden is mogelijk. Een proloog staat los van het verhaal en de inhoud van de proloog is op een later moment in het verhaal nodig of wordt op een later moment belangrijk.

Met een proloog maak je de lezer nieuwsgierig

Met een proloog kun je de lezer een beeld uit de toekomst laten zien, of juist een beeld uit het verleden. Vaak wordt in de proloog een gebeurtenis beschreven die een (enorme) impact op het hoofdpersonage heeft en/of waardoor zijn leven verandert. In de proloog kan informatie gegeven worden die de lezer later in het boek pas nodig heeft. Daarmee creëer je nieuwsgierigheid en dat zorgt voor vragen die de lezers beantwoord willen hebben. Door spanning te creëren met een goede proloog zorg je ervoor dat een lezer de rest van je boek wil lezen.

Een proloog toevoegen – ja of nee?

Een proloog schrijf je om je verhaal in te leiden via een ander perspectief of een andere tijd. Niet elk verhaal heeft een proloog nodig. Schrijf geen proloog omdat je vindt dat je een proloog moet schrijven. Sommige lezers houden niet van het woord ‘proloog’ en zullen het daarom overslaan – ze willen meteen met het echte verhaal beginnen.

Heb je een gebeurtenis in het verleden (of in de toekomst) die het leven van de hoofdpersoon ingrijpend verandert? Als deze gebeurtenis de lezers nieuwsgierig maakt, het vragen opwerpt en spanning creëert dan klinkt het alsof deze wel in je boek moet staan. De proloog krijgt (vaak) pas later in het verhaal betekenis.

Is het écht noodzakelijk dat de lezer de achtergrondinformatie uit de proloog heeft voordat hij aan het boek kan beginnen of kun je deze informatie ook verwerken in de eerste hoofdstukken van je verhaal? Een proloog toevoegen doe je alleen als het echt nodig is.

Meer weten over prologen, epilogen, voor- en nawoorden?